Bài 7: Câu Lệnh Lặp (Tin học 8)

TÓM TẮT LÝ THUYẾT

GHI NHỚ:

1. Cấu trúc lặp được sử dụng để chỉ thị cho máy tính thực hiện lặp lại một vài hoạt động nào đó cho đến khi một điều kiện nào đó được thỏa mãn.
2. Mọi ngôn ngữ lập trình đều có các câu lệnh lặp để thể hiện cấu trúc lặp.
3. Ngôn ngữ Pascal thể hiện cấu trúc lặp với số lần lặp cho trước bằng câu lệnh for...do.

CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP:

1. Cho một vài ví dụ về hoạt động được thực hiện lặp lại trong đời sống hằng ngày.
2. Hãy cho biết tác dụng của câu lệnh lặp với số lần biết trước.
3. Khi thực hiện câu lệnh lặp, máy tính kiểm tra một điều kiện. Với lệnh lặp
   for <biến đếm> := <giá trị đầu> to < giá trị cuối> do <câu lệnh>;
   của Pascal, điều kiện cần phải kiểm tra là gì?
4. Sau khi thực hiện đoạn chương trình sau, giá trị của biến j bằng bao nhiêu ?
   j   :=  0;
   for i  :=  0  to  5  do  j  :=  j  +  2;
5. Các câu lệnh Pascal sau có hợp lệ không, vì sao?
   a) for  i:=  100  to  1  do  writeln ('A');
   b) for  i:=  1.5  to  10.5  do  writeln ('A');
   c) for  i=  1  to  10  do  writeln ('A');
   d) for  i:=  1  to  10  do; writeln ('A');  
   e) var  x  :real;  begin  for  x:=  1  to  10  do  writeln ('A');  end.
6. Hãy mô tả thuật toán để tính tổng sau đây:
7. Hãy sửa lại chương trình ở ví dụ 5 để tính tổng của các số tự nhiên chia hết cho 3 không vượt quá N cho trước?

TRẢ LỜI CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP:

1. Cho một vài ví dụ về hoạt động được thực hiện lặp lại trong đời sống hằng ngày.
   Trả lời: hằng ngày chúng ta làm nhiều việc lặp đi lặp lại như: đánh răng, lau nhà, giặt đồ...
2. Hãy cho biết tác dụng của câu lệnh lặp với số lần biết trước.
   Trả lời: giúp người viết chương trình tiết kiệm thời gian và công sức khi phải thực hiện những câu lệnh lặp đi lặp lại nhiều lần.
3. Khi thực hiện câu lệnh lặp, máy tính kiểm tra một điều kiện. Với lệnh lặp
   for <biến đếm> := <giá trị đầu> to < giá trị cuối> do <câu lệnh>;
   của Pascal, điều kiện cần phải kiểm tra là gì?
   Trả lời: điều kiện cần kiểm tra sau mỗi lần lặp là <biến đếm> <= <giá trị cuối>
4. Sau khi thực hiện đoạn chương trình sau, giá trị của biến j bằng bao nhiêu ?
   j   :=  0;
   for i  :=  0  to  5  do  j  :=  j  +  2;
   Trả lời: ta lặp bảng giá trị
   

   Lần lặp	i	j	j:=j+2
   1	0	0	2
   2	1	2	4
   3	2	4	6
   4	3	6	8
   5	4	8	10
   6	5	10	12

5. Các câu lệnh Pascal sau có hợp lệ không, vì sao?
   Trả lời:
   a) for  i:=  100  to  1  do  writeln ('A'); Sai: giá trị đầu phải nhỏ hơn giá trị cuối.
   b) for  i:=  1.5  to  10.5  do  writeln ('A'); Sai: giá trị đầu và giá trị cuối phải là những số nguyên.
   c) for  i=  1  to  10  do  writeln ('A'); Sai: i=1 sửa thành i:=1.
   d) for  i:=  1  to  10  do; writeln ('A'); Sai: ngay sau Do là câu lệnh lặp, không phải dấu ';'.   
   e) var  x  :real;  begin  for  x:=  1  to  10  do  writeln ('A');  end. Sai: biến đếm x phải được khai báo là kiểu số nguyên integer.
6. Hãy mô tả thuật toán để tính tổng sau đây:
7. Hãy sửa lại chương trình ở ví dụ 5 để tính tổng của các số tự nhiên chia hết cho 3 không vượt quá N cho trước?
   Trả lời: bổ sung lệnh If ... Then ngay sau Do như sau: If i mod 3 = 0 Then  S:=S+i;